<\/a>Ukaza\u0142a si\u0119 moja nowa ksi\u0105\u017cka: Samotno\u015b\u0107 i osamotnienie w do\u015bwiadczeniach i narracjach ma\u0142\u017ce\u0144skich<\/strong><\/em><\/p>\n

 <\/p>\n

Problem samotno\u015bci obecny jest w wielu dyscyplinach, cho\u0107 nie zawsze jest w nich wyra\u017anie artyku\u0142owany, ukrywa si\u0119 cz\u0119sto pod innymi terminami i problemami. W naukach spo\u0142ecznych samotno\u015b\u0107 poj\u0119ta jako izolacja, brak kontakt\u00f3w emocjonalnych, spo\u0142ecznych z innymi, jest traktowana jako szansa i mo\u017cliwo\u015b\u0107\u00a0 prawid\u0142owego rozwoju psychicznego cz\u0142owieka, ale te\u017c zagro\u017cenie. W\u0142a\u015bciwie ka\u017cdy okres \u017cycia ludzkiego wymaga pewnego rytmu kontakt\u00f3w i samotno\u015bci.[1]<\/a><\/p>\n

Nauki zajmuj\u0105ce si\u0119 zagadnieniem samotno\u015bci, jak dot\u0105d nie wypracowa\u0142y i wci\u0105\u017c nie posiadaj\u0105 wsp\u00f3lnej, przejrzystej, jednoznacznej i precyzyjnej terminologii. Fenomen samotno\u015bci okre\u015blano najrozmaiciej. Panuj\u0105cy w tym wzgl\u0119dzie chaos pozostaje wci\u0105\u017c nieprzezwyci\u0119\u017cony. Wielu autor\u00f3w m\u00f3wi\u0105c o samotno\u015bci, u\u017cywa zamiennie termin\u00f3w w rodzaju: \u201eosamotnienie\u201d, \u201eodosobnienie\u201d, \u201eseparacja\u201d czy \u201eizolacja\u201d. Traktowanie ich jako synonim\u00f3w nie jest do ko\u0144ca uprawnione, cho\u0107 s\u0105 one stylistycznie atrakcyjne i gramatycznie poprawne. J\u0119zyk starogrecki pos\u0142ugiwa\u0142 si\u0119 zasadniczo dwoma okre\u015bleniami: monose<\/i> \u2013 na oznaczenie samotno\u015bci i monachia<\/i> \u2013 na oznaczenie odosobnienia. Z kolei j\u0119zyk \u0142aci\u0144ski jeszcze precyzyjniej rozr\u00f3\u017cnia\u0142 pomi\u0119dzy solitudo<\/i> (samotno\u015b\u0107), solitas\/solitaria<\/i> (\u017cycie w pojedynk\u0119, samotnie; odosobnienie), oraz isolatio<\/i> (wyobcowanie; wyosobnienie). W j\u0119zyku polskim, na podobie\u0144stwo j\u0119zyk\u00f3w klasycznych, r\u00f3wnie\u017c funkcjonuje charakterystyczny tr\u00f3j- a nawet czw\u00f3rpodzia\u0142 pomi\u0119dzy okre\u015bleniami odnosz\u0105cymi si\u0119 do fenomenu samotno\u015bci. Mamy tu wi\u0119c terminy takie, jak: \u201esamotno\u015b\u0107\u201d (stan konstytuowany przez introwertyczn\u0105 autorefleksj\u0119), \u201eosamotnienie\u201d (stan\/poczucie opuszczenia, odrzucenia), \u201eodosobnienie\u201d (pozostawanie w pojedynk\u0119, samotnictwo) i \u201ewyobcowanie\u201d (stan\/poczucie bycia obcym lub skazywanie na nie innych; alienacja, izolacja). Ka\u017cdy z tych termin\u00f3w ma r\u00f3\u017cne, jedynie sobie w\u0142a\u015bciwe znaczenie i zasi\u0119g. Niew\u0105tpliwie ka\u017cdy jako\u015b si\u0119 odnosi do fenomenu, kt\u00f3ry og\u00f3lnie okre\u015blamy terminem \u201esamotno\u015b\u0107\u201d. Ka\u017cdy z jego skryto\u015bci co\u015b ods\u0142ania, ujawnia jaki\u015b jego element. W tym sensie, jak si\u0119 zdaje, u\u017cywa si\u0119 powy\u017cszych okre\u015ble\u0144 jako synonim\u00f3w.[2]<\/a><\/p>\n

Samotno\u015b\u0107 poj\u0119ta jako bezdomno\u015b\u0107, brak zadomowienia w \u015bwiecie i pr\u00f3ba wskazania dr\u00f3g jej przezwyci\u0119\u017cania jest g\u0142\u00f3wnym przedmiotem rozwa\u017ca\u0144 wielu naukowc\u00f3w (socjolog\u00f3w, psycholog\u00f3w, filozof\u00f3w).\u00a0 Zwracaj\u0105 oni uwag\u0119 tak\u017ce na to, \u017ce samotno\u015b\u0107 jest pojmowana jako sytuacja (izolacja, brak towarzystwa, rodziny), stan (bycie w odosobnienieniu, bycie samotnym) i uczucie (prze\u017cycie). Na siedem okre\u015ble\u0144 tego uczucia, a\u017c pi\u0119\u0107 eksponuje moment negatywny (m\u0119czy, dokucza, l\u0119ka\u0107 si\u0119, obwinia\u0107, cierpie\u0107), jedno ma charakter neutralny (przywykn\u0105\u0107) i jedno jest pozytywne (szuka\u0107). Sam j\u0119zyk okre\u015bla samotno\u015b\u0107 w przewa\u017caj\u0105cej mierze negatywnie. Je\u015bli uznamy, \u017ce j\u0119zyk jest w du\u017cej mierze skarbnic\u0105 ludzkiej m\u0105dro\u015bci, do\u015bwiadcze\u0144, \u017ce potoczne intuicje aksjologiczne znajduj\u0105 w nim swoje odbicie, to warto te niuanse znaczeniowe mie\u0107 na uwadze. Znamienne jest tak\u017ce to, \u017ce w j\u0119zyku nie spotykamy terminu\u00a0 w pe\u0142ni opozycyjnego wobec samotno\u015bci. O ile widzimy opozycj\u0119 w przypadku termin\u00f3w: mi\u0142o\u015b\u0107 (nienawi\u015b\u0107), rado\u015b\u0107 (smutek), dobro (z\u0142o), to terminy towarzysko\u015b\u0107, spo\u0142eczno\u015b\u0107, wsp\u00f3lnota nie s\u0105 w pe\u0142ni opozycyjne do samotno\u015bci. Cz\u0142owiek jest samotny ontycznie, bo jak ka\u017cde dzie\u0142o stworzenia, jako byt jednostkowy, jest wyizolowany, oddzielony od innych cia\u0142. Jednak samotno\u015b\u0107 cz\u0142owieka dotyczy w spos\u00f3b szczeg\u00f3lny, bo wie, \u017ce jest samotny, pyta o przyczyn\u0119 samotno\u015bci, chce j\u0105 pokona\u0107, nie mo\u017ce od niej uciec. Samotno\u015b\u0107 rozumiana jako bytowe oddzielenie, odr\u0119bno\u015b\u0107 mo\u017ce by\u0107 chwilowo zniesiona w spotkaniu p\u0142ci, w spotkaniu duchowym. Zniesienie to jest jednak chwilowe, gdy\u017c pragniemy zachowa\u0107 w\u0142asn\u0105 odr\u0119bno\u015b\u0107 i to\u017csamo\u015b\u0107. Samotno\u015b\u0107 poj\u0119ta jako odr\u0119bno\u015b\u0107 cielesna i duchowa jest faktem ontycznym i ochron\u0105 intymno\u015bci, jest warunkiem wolno\u015bci, wzajemnej pomocy i tworzenia wsp\u00f3lnoty w zwi\u0105zku.[3]<\/a><\/p>\n

Ma\u0142\u017ce\u0144stwo jest jednym z wa\u017cniejszych zada\u0144 rozwojowych przypisanych kulturowo wczesnej doros\u0142o\u015bci. Warunkiem jego podj\u0119cia jest efektywne poradzenie sobie z wcze\u015bniejszymi zadaniami rozwojowymi, a w szczeg\u00f3lno\u015bci wypracowanie w\u0142asnej to\u017csamo\u015bci w powi\u0105zaniu z uzyskaniem niezale\u017cno\u015bci od rodzic\u00f3w i innych doros\u0142ych. Podj\u0119cie r\u00f3l ma\u0142\u017ce\u0144skich przez m\u0142odych doros\u0142ych jest w znacznej mierze wymogiem spo\u0142ecznym wobec osoby uznanej za doros\u0142\u0105. Co wi\u0119cej, ich podj\u0119cie stanowi cz\u0119sto wyznacznik rozpocz\u0119cia doros\u0142ego \u017cycia. Zawarcie ma\u0142\u017ce\u0144stwa jest istotnym wydarzeniem w \u017cyciu cz\u0142owieka, kt\u00f3re poci\u0105ga za sob\u0105 konieczno\u015b\u0107 podj\u0119cia innych zada\u0144 zwi\u0105zanych z t\u0105 sfer\u0105 \u017cycia.[4]<\/a><\/p>\n

W zale\u017cno\u015bci od czasu, kultury, typu spo\u0142ecze\u0144stwa istnieje wiele sposob\u00f3w definiowania ma\u0142\u017ce\u0144stwa i rodziny. Najcz\u0119\u015bciej ogniskuj\u0105 si\u0119 one wok\u00f3\u0142 aspekt\u00f3w instytucjonalnych, inne zwracaj\u0105 si\u0119 w stron\u0119 pojmowania jako grupy pierwotnej lub jednocze\u015bnie akcentuj\u0105 wag\u0119 obu. Tradycje instytucjonalnego definiowania ma\u0142\u017ce\u0144stwa i rodziny si\u0119gaj\u0105 czas\u00f3w Arystotelesa i Platona i by\u0142y one niemal powszechnie obowi\u0105zuj\u0105ce do lat 60. XX wieku, kiedy to zaczynaj\u0105 si\u0119 intensyfikowa\u0107 nowe, alternatywne formy \u017cycia ma\u0142\u017ce\u0144skiego i rodzinnego. Dlatego te\u017c badacze problematyki, a tak\u017ce formalne podmioty, jakimi s\u0105 pa\u0144stwa, w kt\u00f3rych te formy s\u0105 popularne, zastanawiaj\u0105 si\u0119, jak sprosta\u0107 wyzwaniom definicyjnym w obliczu r\u00f3\u017cno\u015bci. Najog\u00f3lniej, klasyczne definicje podkre\u015blaj\u0105, \u017ce ma\u0142\u017ce\u0144stwo jest legaln\u0105 form\u0105 zwi\u0105zku m\u0119\u017cczyzny i kobiety, rodzin\u0119 za\u015b stanowi para ma\u0142\u017ce\u0144ska z dzie\u0107mi. Pomijane jest wi\u0119c wiele form zwi\u0105zk\u00f3w, w kt\u00f3rych \u017cyj\u0105 ludzie. Ma\u0142\u017ce\u0144stwo jest normatywnie okre\u015blonym zwi\u0105zkiem pomi\u0119dzy m\u0119\u017cczyzn\u0105 i kobiet\u0105, zak\u0142adanym z intencj\u0105 trwa\u0142o\u015bci, legalizuj\u0105cym wsp\u00f3\u0142\u017cycie seksualne prowadz\u0105ce do realizacji zada\u0144 prokreacyjnych. Legalno\u015b\u0107, ceremonia, sankcje spo\u0142eczne, kontrola spo\u0142eczna, afektywne relacje, uznanie \u017cycia seksualnego s\u0105 immanentnie zawarte w jej definicji. W praktyce istnieje ca\u0142a gama odst\u0119pstw od tych wymog\u00f3w. Na uwag\u0119 zas\u0142uguje fakt, \u017ce chocia\u017c coraz wi\u0119cej dzieci rodzi si\u0119 poza zwi\u0105zkami ma\u0142\u017ce\u0144skimi, to spo\u0142ecze\u0144stwo nadal wi\u0105\u017ce prokreacj\u0119 z formalnym zwi\u0105zkiem.[5]<\/a><\/p>\n

Ma\u0142\u017ce\u0144stwo to prawnie i spo\u0142ecznie uznany d\u0142ugotrwa\u0142y zwi\u0105zek, obejmuj\u0105cy seksualne, ekonomiczne i spo\u0142eczne prawa i obowi\u0105zki partner\u00f3w. Ma\u0142\u017ce\u0144stwo, zw\u0142aszcza na etapie wchodzenia w zwi\u0105zek, zawiera og\u00f3lne oczekiwania, \u017ce b\u0119dzie d\u0142ugoterminowym uk\u0142adem, z kt\u00f3rym zwi\u0105zane jest dzielenie \u015brodk\u00f3w i posiadanie dzieci. Jest ono jasno zdefiniowane, posiada status prawny i wyra\u017anie okre\u015blon\u0105 dat\u0119 informuj\u0105c\u0105 o zawarciu zwi\u0105zku. A jednak z perspektywy czasu wida\u0107, \u017ce ma\u0142\u017ce\u0144stwo zmienia swoje znaczenie. Coraz rzadziej postrzegane jest jako jedyna droga dla realizacji potrzeb seksualnych, wsp\u00f3lnego zamieszkania czy posiadania dzieci. Ma\u0142\u017ce\u0144stwo jest obecnie rzadziej zawierane przez osoby w m\u0142odszym wieku, co do pewnego stopnia \u0142\u0105czy si\u0119 z wyd\u0142u\u017ceniem drogi edukacyjnej (wi\u0119kszo\u015b\u0107 m\u0142odzie\u017cy podejmuje studia). Wsp\u00f3\u0142\u017cycie seksualne, urodzenie i wychowanie dzieci, podzia\u0142 pracy ze wzgl\u0119du na p\u0142e\u0107, by\u0142y bezpo\u015brednimi wyznacznikami pojmowania ma\u0142\u017ce\u0144stwa jako zwi\u0105zku spo\u0142ecznego i oczekiwa\u0144 kierowanych wobec niego. Zmiana postaw wobec realizowania tych element\u00f3w przypisanych ma\u0142\u017ce\u0144stwu wyznacza podstaw\u0119 dla zmiany rozumienia ma\u0142\u017ce\u0144stwa. Mo\u017cna m\u00f3wi\u0107 o bliskim zwi\u0105zku mi\u0119dzy zmieniaj\u0105cymi si\u0119 postawami, warto\u015bciami i przekonaniami dotycz\u0105cymi r\u00f3\u017cnych element\u00f3w \u017cycia ma\u0142\u017ce\u0144skiego, a obserwowanymi zmianami w ma\u0142\u017ce\u0144skich zrachowaniach. W rzeczywisto\u015bci zmiany w postawach, warto\u015bciach i przekonaniach staj\u0105 si\u0119 w r\u00f3\u017cnych wymiarach zar\u00f3wno przyczynami, jak i konsekwencjami zmieniaj\u0105cego si\u0119 zachowania ma\u0142\u017ce\u0144skiego.[6]<\/a><\/p>\n

W prezentowanej pracy ma\u0142\u017ce\u0144stwo i rodzina b\u0119d\u0105 ujmowane w perspektywie interakcyjnej. Rodzin\u0119 pojmuje si\u0119 tutaj jako jedno\u015b\u0107: \u2013 ca\u0142o\u015b\u0107 z\u0142o\u017con\u0105 z os\u00f3b wywieraj\u0105cych wzajemnie na siebie wp\u0142yw. To wzajemne oddzia\u0142ywanie dokonuje si\u0119 poprzez realizacj\u0119 r\u00f3l bazuj\u0105cych na normach, kt\u00f3re jednostka identyfikuje z normami swych grup odniesienia \u2013 tak\u017ce z rodzin\u0105 rozszerzon\u0105. Opisuj\u0105 j\u0105 poj\u0119cia takie, jak: sp\u00f3jno\u015b\u0107, stabilno\u015b\u0107, solidarno\u015b\u0107, porz\u0105dek i wzgl\u0119dna sta\u0142o\u015b\u0107. Integracja ma podstawowe znaczenie dla egzystencji ma\u0142\u017ce\u0144stwa i rodziny. W wi\u0119kszo\u015bci przypadk\u00f3w pozostaje ona w bezpo\u015bredniej zale\u017cno\u015bci i jest wspierana przez \u015brodowisko, w kt\u00f3rym \u017cyje rodzina. Czasami jednak systemy zewn\u0119trzne wobec rodziny utrudniaj\u0105 jej lub wr\u0119cz uniemo\u017cliwiaj\u0105 integracj\u0119 wewn\u0119trzn\u0105. Zachowywanie wzorc\u00f3w, podobnie jak wymieniona wy\u017cej integracja, dotyczy spraw wewn\u0105trzrodzinnych. Jednak nie dotyczy relacji, ale oczekiwa\u0144, ideologii, og\u00f3lnie m\u00f3wi\u0105c \u2013 rodzinnych system\u00f3w warto\u015bci. M\u00f3wi\u0105c o rodzinie, nale\u017cy pami\u0119ta\u0107 o \u201ezwi\u0105zku osobowo\u015bci pozostaj\u0105cych w interakcji\u201d. I dalej: \u201erodzina \u017cyje tak d\u0142ugo, jak d\u0142ugo maj\u0105 miejsce interakcje w rodzinie, i umiera, kiedy one ustaj\u0105\u201d.[7]<\/a> Trajektoria jest niezwykle istotnym poj\u0119ciem w teorii interakcjonizmu, pozwalaj\u0105cym uwzgl\u0119dni\u0107 procesualny wymiar ludzkiego dzia\u0142ania, a wed\u0142ug Anselm Straussa oznacza: przebieg jakiego\u015b do\u015bwiadczenia przez jednostki zjawiska i jego ewolucje w czasie; dzia\u0142ania i interakcje przyczyniaj\u0105ce si\u0119 do danej ewolucji zjawiska.[8]<\/a> Dlatego takie rozumienie ma\u0142\u017ce\u0144stwa i rodziny wydaje si\u0119 bardzo uzasadnione w obr\u0119bie omawianego problemu.<\/p>\n

W rozdziale I pogrupowano definicje samotno\u015bci, ze wzgl\u0119du na wybrane konteksty. Dzia\u0142anie to by\u0142o niezb\u0119dne, gdy\u017c istnia\u0142a wielo\u015b\u0107 definicji i w literaturze panowa\u0142 chaos definicyjny. Z tej racji, \u017ce poj\u0119ciem samotno\u015bci zajmuje si\u0119 wiele dziedzin i dyscyplin naukowych, dokonano szczeg\u00f3\u0142owych podzia\u0142\u00f3w. Estetyk\u0119 i aksjologi\u0119 wyodr\u0119bniono z filozofii i opisano je jako osobne spojrzenia na zagadnienie samotno\u015bci. Przedstawiono tak\u017ce kontekst teologiczny, psychologiczny i spojrzenie z punktu widzenia pedagogiki.<\/p>\n

W rozdziale II zaprezentowano kolejno:<\/p>\n

– rozr\u00f3\u017cnienie poj\u0119cia \u00a0samotno\u015bci i osamotnienia. Powo\u0142ano si\u0119 na autor\u00f3w, kt\u00f3rzy wskazywali na potrzeb\u0119 takiego rozr\u00f3\u017cnienia. Przedstawiono autorsk\u0105 koncepcj\u0119 funkcjonowania w zwi\u0105zku przestrzeni, kt\u00f3re s\u0105 niezb\u0119dne dla jego istnienia: samotno\u015bci, spotkania, wsp\u00f3lnotowo\u015bci;<\/p>\n

– samotno\u015b\u0107 i osamotnienie w dotychczasowych badaniach. Szczeg\u00f3lnie skupiono si\u0119 na badaniach socjologicznych, gdy\u017c w obszarze socjologii tych bada\u0144 by\u0142o najwi\u0119cej;<\/p>\n

– samotno\u015b\u0107 w ma\u0142\u017ce\u0144stwie i rodzinie w dotychczasowych badaniach.<\/p>\n

W rozdziale III przedstawiono dynamiczny wymiar \u017cycia ludzkiego i ma\u0142\u017ce\u0144skiego. Pokazano istniej\u0105ce w literaturze koncepcje odnosz\u0105ce si\u0119 do r\u00f3\u017cnych etap\u00f3w \u017cycia ma\u0142\u017ce\u0144skiego. Szczeg\u00f3\u0142owo opisano koncepcj\u0119 \u201ebiegu \u017cycia\u201d Charlotte B\u00fchler. Przyj\u0119to metod\u0119 triangulacji. Om\u00f3wiono warsztat badawczy i zaprezentowano metod\u0119 biograficzn\u0105 jako spos\u00f3b gromadzenia i interpretowania materia\u0142u badawczego. W tej cz\u0119\u015bci przedstawiono te\u017c pytania badawcze, przedmiot i zakres bada\u0144 oraz opisano metody badawcze.<\/p>\n

W rozdziale IV\u00a0 zaprezentowano mity ma\u0142\u017ce\u0144skie, kt\u00f3re stanowi\u0105 \u017ar\u00f3d\u0142o samotno\u015bci. Dzieje si\u0119 tak g\u0142\u00f3wnie dlatego, \u017ce ma\u0142\u017conkowie maj\u0105 mylne wyobra\u017cenia o \u017cyciu ma\u0142\u017ce\u0144skim i oczekuj\u0105 wyidealizowanych postaw od wsp\u00f3\u0142partnera, kt\u00f3rym niejednokrotnie nie m\u00f3g\u0142 sprosta\u0107. Rzeczywisto\u015b\u0107 ma\u0142\u017ce\u0144ska jest konstruowana poprzez praktyki spo\u0142eczne. Nie ma rozdzia\u0142u \u015bwiata od wiedzy, \u201efakty\u201d s\u0105 spo\u0142ecznie tworzone, a nie odkrywane. Dlatego w tym rozdziale bardzo bogaty materia\u0142 badawczy uporz\u0105dkowano wed\u0142ug ju\u017c istniej\u0105cych i opisanych w literaturze mit\u00f3w ma\u0142\u017ce\u0144skich.<\/p>\n

Rozdzia\u0142 V prezentuje narracje odnosz\u0105ce si\u0119 do \u017cycia ma\u0142\u017ce\u0144skiego jako procesu. Materia\u0142 badawczy zosta\u0142 tu uporz\u0105dkowany zgodnie z etapami \u017cycia ma\u0142\u017ce\u0144skiego i do tych etap\u00f3w si\u0119 odnosi.<\/p>\n

W rozdziale VI dokonano prezentacji \u017ar\u00f3de\u0142 samotno\u015bci, kt\u00f3re s\u0105 om\u00f3wione w literaturze przedmiotu i na kt\u00f3re wskazuj\u0105 narracje badanych. Wykorzystano tu tak\u017ce wybrane wyniki z opracowanego materia\u0142u z bada\u0144 ilo\u015bciowych.<\/p>\n

Rozdzia\u0142 VII podejmuje kwesti\u0119 sensu samotno\u015bci, kt\u00f3ra w powszechnym rozumieniu jest uczuciem niepotrzebnym i zb\u0119dnym.<\/p>\n

Rozdzia\u0142 VIII dotyka zagadnienia samotno\u015bci i osamotnienia oraz wskazuje na potrzeb\u0119 rozr\u00f3\u017cnienia tych poj\u0119\u0107. Narracje nawi\u0105zuj\u0105 do dw\u00f3ch sytuacji, kt\u00f3re mog\u0105 doprowadzi\u0107 do osamotnienia: depresji i izolacji.<\/p>\n

Ramy teoretyczne pracy opieraj\u0105 si\u0119 na rozumieniu rodziny jako procesu biograficznego, komunikacyjnego i interakcyjnego. Biografia ma\u0142\u017ce\u0144ska za\u015b jest przedmiotem i metod\u0105 bada\u0144.<\/p>\n

Praca niniejsza jest zaledwie przyczynkiem do dalszych bada\u0144, kt\u00f3re mog\u0105 pokaza\u0107 jak samotno\u015b\u0107 i osamotnienie prezentuj\u0105 si\u0119 w odniesieniu do rozumienia ma\u0142\u017ce\u0144stwa i zwi\u0105zku w szerszym kontek\u015bcie. Mo\u017cna rozszerzy\u0107 grup\u0119 badan\u0105 o zwi\u0105zki kohabitacyjne i por\u00f3wna\u0107 je z ma\u0142\u017ce\u0144stwami w tradycyjnym rozumieniu. Tym bardziej, \u017ce w dobie spo\u0142ecznych przemian funkcjonowanie tych dw\u00f3ch grup zwi\u0105zk\u00f3w staje si\u0119 powszechnie uznawalne.<\/p>\n

Niniejsza praca jest g\u0142osem w dyskusji dotycz\u0105cej \u017cycia ma\u0142\u017ce\u0144skiego we wsp\u00f3\u0142czesnym \u015bwiecie. Samotno\u015b\u0107 jest tu jednym z wielu do\u015bwiadcze\u0144 ma\u0142\u017ce\u0144skich. Jest g\u0142osem wzbogaconym o do\u015bwiadczenia wszystkich os\u00f3b, kt\u00f3re zechcia\u0142y o swoim \u017cyciu ma\u0142\u017ce\u0144skim opowiedzie\u0107. Z pewno\u015bci\u0105 istnieje wiele innych opinii na ten temat, innych pogl\u0105d\u00f3w, innych sposob\u00f3w interpretacji opisywanych w tej pracy zagadnie\u0144. Odmienno\u015b\u0107 \u00a0tego spojrzenia poszerzy\u0107 mo\u017ce zakres wiedzy o \u017cyciu ma\u0142\u017ce\u0144skim, dzi\u0119ki czemu \u0142atwiej b\u0119dzie je zrozumie\u0107 i podj\u0105\u0107 refleksj\u0119 nad naszym \u017cyciowym do\u015bwiadczeniem.<\/p>\n